Απομυθοποίηση της αγροτικής οδοποιίας του ΥΠ.Α.Α.Τ

Aπό τον πολιτικό μηχανικό Θεόδωρο Κ. Παπαϊωάννου

Πριν καλά- καλά ξεκινήσει το finisher τη πρώτη διανομή και διάστρωση του ασφαλτομίγματος στους τρείς γνωστούς αγροτικούς δρόμους, κάποιοι χωρίς επεξεργασμένη άποψη για την ανάπτυξη του τόπου είδαν πανικόβλητοι αυτή την εικόνα με αμηχανία και δέος. Από την πρώτη στιγμή διετύπωσα ευθαρσώς την άποψη ότι όλος αυτός ο χωρίς αυτοδιοικητικά χαρακτηριστικά πατερναλιστικός σχεδιασμός δεν ξέφευγε από τα πλαίσια μιας αποσπασματικής, παλιάς κοπής εμπειρικής αντίληψης, ενός παρηκμασμένου και αδιέξοδου τρόπου οργάνωσης και άσκησης πολιτικής που ανακυκλώνει τα "αποφάγια" του παλαιοκομματισμού, ενός νοσηρού κομματισμού που διαπότιζε όλη την πολιτική λειτουργία του τότε ΥΠΑΑΤ κ. Μπασιάκου ‘’κατόπιν ενεργειών ‘’ του οποίου εκδόθηκαν οι πιστώσεις. Το πρωί στις 8.7.09 στον γνωστό ασφαλτοστρωμένο αγροτόδρομο της "Καταβασιάς’" που πακέτο με τους άλλους διαφημίσθηκαν ως έργα πνοής είχαμε ένα οδικό ατύχημα. Στις τελευταίες έντονες βροχοπτώσεις του Σεπτέμβρη η περιοχή που ο αγροτόδρομος αυτός συναντά την παλαιά ΕΟ Θήβας-Λιβαδειάς έγινε "λίμνη". Ύστερα από αυτά θα πρέπει να επισημαίνω τα εξής: α) Είναι ένας δρόμος τυχάρπαστος αφού: 1) δεν ανταποκρίνεται σε οποιοδήποτε αναπτυξιακό χωροταξικό σχεδιασμό, δεν έχει προκύψει ύστερα από αναδασμό, αλλά έγινε με το σκεπτικό να αποτελέσει εύκολη πρόσβαση σε κάποια…μελλοντικά εργοστάσια (σαν αυτό της ΗΡΩΝ που διώξαμε), λες και ο δρόμος είναι η μόνη προϋπόθεση εγκατάστασης και 2) η ασφαλτόστρωση εξυπηρετεί τοπικά εκατέρωθεν μικροσυμφέροντα ιδιωτών για να πάνε στα χωράφια με "Timberland" χωρίς να δεχθούν έστω και μικρές επιβαλλόμενες ιδιοκτησιακές τους υποχωρήσεις για την αναγκαία ευθυγράμμισή του παρ ότι ο δήμος δαπάνησε αν όχι σπατάλησε σημαντικά ποσά. β) Είναι ένας δρόμος άκρως επικίνδυνος γιατί ενώ από τη μια επιτρέπει ο ασφαλτοτάπητας του μεγάλες ταχύτητες, από την άλλη έχουν καταστρατηγηθεί πλήρως βασικοί όροι(χάραξης, οριζοντιογραφίας και υψομετρίας) της οδοποιίας κατά πάγια συνήθεια χωρίς μελέτη αλλά απλά έτσι ‘’με το μάτι’’ χωρίς να ευθύνεται η εργοληπτική επιχείρηση. Σε ένα τέτοιο δρόμο η πρόκληση ατυχήματος ήταν μόνο θέμα χρόνου, που πολλοί προ πολλού είχαν σωστά και έγκαιρα προβλέψει στο αυτό blog . Το έργο όμως αυτό δυστυχώς απετέλεσε το "φύλο συκής" της απόρριψης από την Περιφέρεια Στερεάς του ανισόπεδου κόμβου στην διπλανή ‘’διασταύρωση’’ με το αιτιολογικό ότι η κατασκευή αυτού του δρόμου δήθεν διασπά, επιμερίζει, ανακουφίζει και μειώνει τον φόρτο της "διασταύρωσης".

Για τους γνωρίζοντες όμως οι λόγοι πρέπει να αναζητηθούν: 1ον Στη χλιαρή υποστήριξη και στην ανεπαρκή τεκμηρίωση του αιτήματος από τη δημοτική αρχή. 2ον Στην ολική αποκοπή της από το συλλογικό όργανο της ΤΕΔΚ Ν. Βοιωτίας ώστε να εξασφαλίσει την συνηγορία της στο αίτημα. 3ον Αφού λοιπόν είχε ‘’μπάρμπα στην Κορώνη’’ μετέφερε το ανωτέρω αίτημα στην Ν.Α. Βοιωτίας με μειωμένη ένταση αν όχι τυπικά και έτσι δεν εξασφάλισε από εκεί θετική εισήγηση. 4ον Στη γνωστή ‘’τοις πάσι ‘’ αποκλειστική μονοπρόσωπη προσήλωση της δημοτικής πλειοψηφίας, όπου έχει εναποθέσει τις ελπίδες της συνολικά. Αυτή η επιλογή τελικά έδρασε αρνητικά γιατί της έκοψε τον ομφάλιο λώρο ακόμη και από τον ‘’ομογάλακτο’’ περίγυρό της , της περιόρισε τους ‘’βαθμούς ελευθερίας’’ ακόμη και μέσα στο ίδιο το μητρικό της κομματικό περιβάλλον. 5ον Στο μη απαντηθέν δεόντως ευτελές επιχείρημα της Περιφέρειας ότι αφού τα Βάγια ‘’ωφελήθηκαν ’’ περίπου 3 εκατ. ευρώ από την σημερινή κυβέρνηση. Αντί λοιπόν να ξαναζητούν, οφείλουν άπαντες να σωπαίνουν, να υποκλίνονται και να ευγνωμονούν. 6ον Στην ένταξη στο σκέλος της οδοποιίας του ΕΣΠΑ και στον προεκλογικό μάλιστα ‘’προθάλαμο’’ άλλων εύκολων έργων στο Νομό πχ. ασφαλτοστρώσεων εντυπωσιασμού χωρίς ή με ελάχιστες παράπλευρες διανοίξεις-διαπλατύνσεις δίχως αποζημιώσεις, αντί συνθετότερων και χρονοβόρων έργων όπως είναι οι ανισόπεδοι κόμβοι. Εδώ θα πρέπει να υπογραμμίσω την απείρου ψεύδους και ευτέλειας ύβρη, ότι τάχα η ματαίωση του κόμβου οφείλεται στην παρέμβαση Β. Τόγια με τη γνωστή του επερώτηση, που είχε σχέση ΜΟΝΟ με τη ‘’φιλοσοφία’’ των κατανομών Μπασιάκου ως υπουργού από το Γ΄ΚΠΣ και τίποτε περισσότερο. Η αλήθεια είναι ότι οι δρόμοι σχεδιάστηκαν για την εξυπηρέτηση ξένων επιχειρηματικών σχεδιασμών, εκ των οποίων ο ένας πριν ένα 1½ κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος από την παλλαϊκή αντίδραση και αποτέλεσε παράδειγμα ανά το πανελλήνιο,σε αντίθεση με την διαμαρτυρόμενη κατόπιν εορτής Θήβα, που σήμερα ασφυκτιά από τον πνιγηρό εναγκαλισμό των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φ/α. Ανεξαρτήτως όμως αυτού σήμερα με τους τρείς αυτούς δρόμους ο μεν συμπαθής δήμαρχος ‘’φιγουράρει’’ ως μάγκας και πετυχημένος γιατί κατάφερε τον υπουργό, ο δε κ. Μπασιάκος πείσθηκε ή προσπάθησε να ‘’επενδύσει’’ και να ‘’σπεκουλάρει’’ σε ένα αντιδεξιό Δήμο με σκοπό να τον ‘’αιχμαλωτίσει’’ πολιτικά , όμως « …άνθρακες ο θησαυρός….». Ποτέ όμως αποσπασματικά έργα δεν έλυσαν από μόνα τους τα εγγειοδιαρθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής γεωργίας . Θα έπρεπε να προηγηθούν και να τολμηθούν οργανωτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, ο έλεγχος των αγορών, περιφερειακές αγορές, το κλείσιμο της ψαλίδας από το χωράφι στο ράφι, η μείωση της γραφειοκρατίας, η ενίσχυση της διαφάνειας και της παραγωγικότητας στον δημόσιο τομέα, η επιβράβευση της υγιούς αγροτικής επιχειρηματικότητας. Δεν έγιναν αναπτυξιακά μέτρα που θα άνοιγαν νέες δουλειές, θα έφερναν εισόδημα, νέες θέσεις απασχόλησης ελπίδα στους πολίτες ,πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Δεν οδηγήθηκε τη αγροτική οικονομία της χώρας έτσι ,ώστε να μπορεί να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με προστιθέμενη αξία, που να τα μεταποιεί και να τα εξάγει με ανταγωνιστικούς όρους. Δεν είδαμε όραμα, φαντασία στο ΥΠΑΑΤ, όπου οι γεωπόνοι διεκπεραιώνουν γραφειοκρατικές τακτοποιήσεις περί την κατανομή των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Εγκλωβισθήκατε σε μια απλή και ισχνή διαχειριστική λογική. Ο πυρήνας της διαφωνίας είναι ότι χρειάζεται νέο σφαιρικό μοντέλο ανάπτυξης. Δεμένος συναισθηματικά με τον τόπο και ‘’συντεχνιακά’’ αν θέλετε περί τα έργα λόγω επαγγέλματος, δεν θα είχα αντίρρηση στην κατασκευή αυτής της οδικής υποδομής, όμως ποια γεωργική υπερδομή προβλέπεται να στηθεί πάνω σε αυτή την σαθρή βάση ;

Οι πρωτοετείς των Οικονομικών και Πολυτεχνικών Σχολών στο Μάθημα της Πολιτικής Οικονομίας μαθαίνουν ότι η πραγματοποίηση ενός δημόσιου έργου, που αποτελεί δημόσια επένδυση, δεν συνεπάγεται οπωσδήποτε ανάπτυξη. Ανάπτυξη δεν πραγματοποιούμε με το να ρίχνουμε μπετόν ή άσφαλτο όπου τύχει. Ένα έργο συντελεί στην ανάπτυξη όταν η ανάλυση κόστους - οφέλους, αποδείξει θετικές μακροχρονιότερες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις και το έργο εντάσσεται σε μια ιεράρχηση με σκοπό τη μεγιστοποίηση του τελικού στόχου. Η ανάπτυξη δεν ταυτίζεται επίσης με την αύξηση της δαπάνης για προγράμματα και έργα. Οι πόροι για τη χρηματοδότηση των δαπανών δεν είναι απεριόριστοι και η αύξηση της δαπάνης πέρα από τις δυνατότητες της οικονομίας μπορεί να οδηγήσει στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από εκείνην που επιδιώκεται. Και οι παραγωγικές δαπάνες μπορούν να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα, όταν δεν έχει ληφθεί υπόψη η αποδοτικότητα τους, ο χρόνος απόδοσης, η επίπτωση τους στο ισοζύγιο πληρωμών, η ρευστότητα της οικονομίας και οι υπόλοιποι συντελεστές που επηρεάζουν την οικονομική εξέλιξη.

Η ανάπτυξη δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με την αριθμητική αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ). Η αύξηση του ΑΕΠ μπορεί να είναι αποτέλεσμα ληστρικής εκμετάλλευσης πόρων, διόγκωσης της δημοσιονομικής δαπάνης που θα επιφέρει πληθωρισμό, ευνοϊκής διεθνούς συγκυρίας ή άλλων τυχαίων παραγόντων που δεν εξασφαλίζουν σταθερή οικονομική μεγέθυνση. Η ανάπτυξη και η αναπτυξιακή προσπάθεια δεν μετριέται μόνο με ποσοτικούς δείκτες. Η αναπτυξιακή προσπάθεια δεν σημαίνει αποκλειστικά και μόνο μεγέθυνση της δαπάνης, πολλαπλασιασμό των έργων. Η ανάπτυξη επιδιώκεται και επιτυγχάνεται σε δεδομένη στιγμή ανάλογα με τις δυνατότητες της χώρας, τις συνθήκες και τους περιορισμούς της οικονομίας. Η ποιοτική μεταβολή συνίσταται σε διαρθρωτικές αλλαγές, στην προώθηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των μηχανισμών της οικονομίας και της κοινωνίας.

Η αναπτυξιακή πολιτική δεν πρέπει να μετριέται με τη θεαματικότητα της, τον αριθμό των εξαγγελλόμενων μέτρων, τους τίτλους που εξασφαλίζει στις εφημερίδες, αλλά με τη δύναμη της να μεταβάλει μηχανισμούς και να ωθήσει λειτουργίες σε άλλη κατεύθυνση, σε προσανατολισμό που αξιοποιεί τις υπάρχουσες δυνατότητες οικονομικής μεγέθυνσης απελευθερώνοντας παραγωγικές δυνάμεις και δημιουργώντας νέες. Για να τελειώνουμε λοιπόν με τον ανισόπεδο κόμβο: Έχω αποδείξει προηγούμενα με την προσωπική επιστολή που έλαβα από την κυρία Β. Παπανδρέου(υπουργό ΠΕΧΩΔΕ το 2002 ) και τα εν συνεχεία έγγραφα ότι τότε ανατέθηκε η μελέτη. Τώρα μένει ο/η υπουργός της νέας Κυβέρνησης του νέου Υπουργείου Υποδομών όπου θα κολλήσει και των Δημοσίων Έργων να δημοπρατήσει την κατασκευή. Είναι προσωπικό μου πείσμα και στοίχημα.