Το Χρέος στη Ράτσα μας

[[ δαμ-ων ]]

Ο εθνικός μας ποιητής Διον. Σολωμός στο ποιητικό του έργο του τόνισε τις αθάνατες αξίες της ζωής: Δικαιοσύνη, Ελευθερία, Αλήθεια, Θρησκεία, Αγάπη, Χρέος. Χρέος προς τον εαυτό μας, χρέος προς την πατρίδα, χρέος προς τον πλαϊνό μας, χρέος προς την Ανθρωπότητα. Με αυτές τις αξίες, που είναι ακατάλυτες δυνάμεις, έζησε και μεγαλούργησε ανέκαθεν το έθνος μας, η ράτσα μας. Η λέξη “Ράτσα” προέρχεται από την πρώτο-Ελληνική γλώσσα. H λέξη είναι η διαφοροποίηση της λέξης ρις - ρισός (ριζός) = ρίζα στην Αχαϊκή διάλεκτο. Ενώ "ρίς" στην πρώτο-Ελληνική γλώσσα σημαίνει "ρίζα μικρή άγρια", το "ράς" σημαίνει στην πρώτο-Ελληνική γλώσσα "ρίζα φυτού χρήσιμη, ανθρώπου χρήσιμη" και αυτή η λέξη "ρας- ράτσα" διασώθηκε μόνον στην Αχαϊκή Ελληνική προφορική διάλεκτο.

Σήμερα χρησιμοποιούμε τη λέξη με την έννοια: ( ράτσα: το γένος, η φυλή). Ο Ν. Καζαντζάκης επιχειρεί να δώσει με τον πρωτότυπο τρόπο του τον ορισμό. Λέει: «Η ράτσα σου είναι το μεγάλο σώμα, το περασμένο, το τωρινό και το μελλούμενο. Εσύ είσαι μια λιγόστιγμη έκφραση, αυτή είναι το πρόσωπο. Εσύ είσαι ο ίσκιος, αυτή το κρέας. Δεν είσαι λεύτερος. Αόρατα μυριάδες χέρια κρατούν τα χέρια σου και τα σαλεύουν. Όταν θυμώνεις, ένας προπάππος αφρίζει στο στόμα σου. Όταν αγαπάς, ένας πρόγονος σπηλιώτης μουγκαλιέται. Όταν κοιμάσαι, ανοίγουν οι τάφοι μέσα στη μνήμη και γιομώνει βουρκόλακες η κεφαλή σου.» Ο Αριστοτέλης στο βιβλίο “Πολιτικά” γράφει: « Φύσει μεν εστιν άνθρωπος ζώον πολιτικόν» { ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικό ον }. Ζώντας μέσα στην κοινωνία, μέλος μιας ευρύτερης ομάδας, πρέπει να ενεργεί συλλογικά. Να αντιλαμβάνεται πως πέρα από αυτόν και πάνω από αυτόν είναι τα μέλη της μεγάλης ομάδας. Και όχι μόνο τα τωρινά, αλλά και τα προηγούμενα, οι πρόγονοι, καθώς και τα επόμενα, οι απόγονοι. Έτσι πάνω από εμάς είναι η ράτσα, το γένος, η φυλή, το έθνος, όποια έκφραση κι αν χρησιμοποιήσουμε.

Για να ξεδιπλώσουμε τη σκέψη μας, θα ανατρέξουμε στην “Ασκητική” του Ν. Καζαντζάκη, από την οποία παραθέτουμε το ακόλουθο απόσπασμα:

[ Να ζεις βαθιά, όχι σαν Ιδέα, παρά ως σάρκα κι αίμα, την ταυτότητα τούτη. Είσαι ένα φύλλο στο μέγα δέντρο της ράτσας. Να νιώθεις το χώμα ν' ανεβαίνει από τις σκοτεινές ρίζες και ν' απλοκαμιέται στα κλαριά και στα φύλλα.

Ποιός είναι ο σκοπός σου; Να μάχεσαι να πιαστείς στέρεα από το κλαρί κι είτε σα φύλλο είτε σαν άνθος είτε σαν καρπός να σαλεύει μέσα σου, ν' ανανεώνεται και ν' αναπνέει αλάκερο το δέντρο.

Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους πρόγονους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.

Αγωνία μέσα σου. Κάποιος παλεύει να φύγει, να ξεσκιστεί από τη σάρκα σου, να γλιτώσει από σένα. Ένας σπόρος στα νεφρά σου, ένας σπόρος στο μυαλό σου δε θέλει πια να 'ναι μαζί σου, δε χωράει πια στο σπλάχνο σου, μάχεται για ελευτερία.

Η συνέχεια >>> εδώ …

-"Πατέρα, δε χωρώ στην καρδιά σου, θέλω να τη συντρίψω, να περάσω Πατέρα, μισώ το σώμα σου, ντρέπουμαι που είμαι κολλημένος μαζί σου, θα φύγω! Κατάντησες άλογο οκνό, τα πόδια σου πια δεν μπορούν ν' ακλουθούν το ρυθμό της καρδιάς μου. Βιάζουμαι. Θα πεζέψω, θα καβαλήσω άλλο κορμί και θα σε αφήσω στο δρόμο"! Κι εσύ, ο πατέρας, χαίρεσαι γρικώντας την καταφρονετικιά φωνή του παιδιού σου. -"Όλα, όλα για το γιο μου!" φωνάζεις. "Εγώ δεν είμαι τίποτα. Εγώ είμαι ο πίθηκος, αυτός ο άνθρωπος. Εγώ είμαι ο άνθρωπος, αυτός ο γιος του ανθρώπου"!

Μια δύναμη μέσα σου, ανώτερη σου, διαπερνάει συντρίβοντας το κορμί σου και το νου σου και φωνάζει: -"Παίξε το τωρινό και το σίγουρο, παίξε το για το μελλούμενο κι αβέβαιο! Μη κρατάς τίποτα για υστερνή. Μου αρέσει ο κίντυνος. Μπορεί να χαθούμε, μπορεί να σωθούμε. Μη ρωτάς! Απίθωνε κάθε στιγμή στα χέρια του κίντυνου τον κόσμον όλο! Εγώ, ο σπόρος του αγέννητου, τρώγω τα σωθικά της ράτσας σου και φωνάζω"! ]

Ο Κρητικός στοχαστής με μεγάλη μαστοριά μας φέρνει μπροστά στις ευθύνες μας. Δεν έχουμε μόνο δικαιώματα. Πρωταρχικά έχουμε ευθύνες. Ευθύνες που συμπυκνώνονται στη λέξη “χρέος” ( εδώ, χρέος: η ηθική υποχρέωση, το καθήκον). Και το χρέος να μην έχει ιδεολογικό- θεωρητικό μόνο χαρακτήρα, αλλά κύρια πρακτικό. Αυτό το τόνισε ο Καζαντζάκης λέγοντας : «Η θεωρία έχει αξία μονάχα ως προετοιμασία, ο αγώνας ο κρίσιμος είναι η πράξη.»

Ο καθένας μας δεν πρέπει να βλέπει τα πράγματα εγωκεντρικά. Να βάζει το εγώ πάνω από το εμείς. Για να λειτουργήσει σωστά, σαν κοινωνικό ον, πρέπει να φαντάζεται πως είναι ένα φύλλο, ένας ανθός, ένας καρπός στο μεγάλο δέντρο της ράτσας. Τα φύλλο δεν ενεργεί ατομικά, για τον εαυτό του, αλλά για το δέντρο. Η ίδια η φύση το έχει κάμει να μην επικεντρώνεται στη δική του οντότητα, γι’ αυτό καταλαβαίνει την αποστολή του όμοια με την αποστολή των άλλων φύλλων. Θα λέγαμε πως νιώθει το χρέος του να θρέφει όλο το δέντρο σύμφωνα με τη μικρή του δυνατότητα και να αναπνέει για αυτό.

Εκτελώντας τη θητεία μας στη ράτσα έχουμε τρία χρέη. Το πρώτο χρέος είναι να νιώσουμε μέσα μας όλους τους προγόνους. Πως στο DNA μας έχουν καταγραφεί όλα τα περασμένα συμβάντα και πρόσωπα. Φέρουμε μέσα μας το βαρύ φορτίο των αγώνων των προγόνων και αυτό μας γεμίζει ευθύνες. Με τίποτα δεν μπορούμε να προδώσουμε τους αγώνες τους. Μας απαγορεύεται να παραδώσουμε έστω και μία σπιθαμή γης, μια χούφτα θάλασσας, μια αναπνοή αέρα! Η ιστορία μας έχει χιλιάδες σελίδες ηρωικούς αγώνες. Αυτούς μας άφησαν παρακαταθήκη οι πρόγονοι. Κάθε πέτρα είναι ποτισμένη με το αίμα τους, κάθε σβώλος χώμα με τον ιδρώτα του προσώπου τους. Κάθε πατριώτης το νιώθει βαθιά μέσα του. Δεν το νιώθει ο κούφιος ψευτοκουλτουριάρης που νομίζει ότι με την παγκοσμιοποίηση έχει ευρύτητα σκέψης και αντίληψης. Το δεύτερο χρέος μας να φωτίσουμε την ορμή των προγόνων και να παρασυρθούμε από ενθουσιασμό για να κάνουμε ακόμη περισσότερα. Χρέος μας, λοιπόν, να υπερβούμε τους πρεσβυτέρους σε γενναιότητα και σε ειρηνικά έργα. Να θυμόμαστε την υπόσχεση που έδιναν οι έφηβοι Σπαρτιάτες: «Αμες δε γ’ εσόμεθα πολλώ κάρρονες», (εμείς θα γίνουμε πολύ καλύτεροί σας) και να βάλουμε σαν στόχο ζωής να ξεπεράσουμε τους προγόνους και την προηγούμενη γενιά. Τότε θα έχουμε κάθε δικαίωμα να προχωρήσουμε στο τρίτο χρέος. Να δώσουμε την εντολή στο γιο, στην κόρη, να μας ξεπεράσουν. Να τους δούμε κατάματα και αναμετρώντας τις γενιές, να νιώσουμε πως κάναμε βήματα προς τα εμπρός, δε πισωπατήσαμε, και τότε με τη λάμψη στα μάτια να πούμε: « Ξεπέρασέ με, όπως εγώ ξεπέρασα τους γονιούς μου. Δε ντρέπομαι για το δρόμο που πήρα, δεν έχω ενοχές για τα έργα μου. Φύλαξα τη χώρα μου σαν να ήταν η μάνα μου, τη φρόντισα σαν να ήταν η αγαπημένη μου. Κι όπως έκαμα παιδιά κι αυγάτισα τη φαμίλια μου, έτσι αυγάτισα στους άλλους λαούς τη φήμη της και την τιμή της!» Τέτοιο πρέπει να είναι το τρίτο χρέος. Να δώσουμε εντολή στα παιδιά μας να μας ξεπεράσουν. Εντολή όπως αυτή του Ιππόλυτου προς το γιο του Γλαύκο, όπως μας μεταφέρει ο Όμηρος:

«…. Και μοι μάλα πολλ’ επέτελλεν

αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων,

Μηδέ γένους πατέρων αισχυνέμεν, οι μεγ’ άριστοι εγένοντο…»

[ …μου ‘δωσε την εντολή

να είμαι πρώτος πάντοτε, να ξεπερνώ τους άλλους,

να μη ντροπιάζω τη γενιά των προγόνων που υπήρξαν άριστοι…] ( Όμηρος, “Ιλιάδα”, Ζ΄207- 209)

Όταν είμαστε εμείς υπεύθυνα άτομα, γινόμαστε παράδειγμα στα παιδιά μας και τα κάνουμε κι αυτά υπεύθυνα. Μεγάλο θέμα η ευθύνη! Ο Καζαντζάκης λέει: [ Έχεις ευθύνη. Δεν κυβερνάς πια μονάχα τη μικρή ασήμαντη ύπαρξη σου. Είσαι μια ζαριά όπου για μια στιγμή παίζεται η μοίρα του σογιού σου. Κάθε σου πράξη αντιχτυπάει σε χιλιάδες μοίρες. Όπως περπατάς, ανοίγεις, δημιουργός την κοίτη όπου θα μπει και θα όδέψει ο ποταμός των απόγονων. Όταν φοβάσαι, ο φόβος διακλαδώνεται σε αναρίθμητες γενεές και εξευτελίζεις αναρίθμητες ψυχές μπροστά και πίσω σου. Όταν υψώνεσαι σε μια γενναία πράξη, η ράτσα σου αλάκερη υψώνεται και αντρειεύει.] Και κάπου αλλού τονίζει: [ Ευτύς ως γεννήθηκες, μια νέα πιθανότητα γεννήθηκε μαζί σου, ένας λεύτερος σκιρτημός τρικυμίζει τη μεγάλη ζοφερή καρδιά του σογιού σου. Φέρνεις, θες δε θες, ένα νέο ρυθμό. Μια νέα επιθυμία, μια νέα Ιδέα, μια θλίψη καινούρια. Θες δε θες, πλουτίζεις το πατρικό σου το σώμα.] Από τη φύση μας έχουμε την ανανεωτική δράση μέσα μας, που έχουμε υποχρέωση να εκφράσουμε στο μέγα σχέδιο της εξέλιξης. Μόνο η μεγάλη διαφορά δυναμικού μπορεί να προκαλέσει ικανό ρεύμα για αλλαγές, για εξέλιξη. Και αυτή η διαφορά δυναμικού για να είναι θετική είναι αναγκαίο να γίνεται από απογόνους που μας ξεπερνούν κατά πολύ. Επιτυγχάνεται από το: «Αμες δε γ’ εσόμεθα πολλώ κάρρονες».

Ο Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων έγραψε απευθυνόμενος στον Παλαιολόγο:

«Εσμέν γαρ ουν ων ηγείσθε τε και βασιλεύετε Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί. Έλλησι δε ουκ έστιν ευρείν ήτις άλλη οικειοτέρα χώρα, ουδέν μάλλον προσήκουσα η Πελοπόννησος τε και όση δη ταύτη της Ευρώπης προσεχής των τε αυ νήσων επικείμεναι. Ταύτην γαρ δη φαίνονται την χώραν Έλληνες αεί οικούντες οι αυτοί εξ ότουπερ άνθρωποι διαμνημονεύουσιν, ουδενών άλλων προενωκηκότων{..εμείς πάνω στους οποίους είστε ηγεμόνας και βασιλεύς, είμαστε Έλληνες κατά την καταγωγή, όπως μαρτυρεί η γλώσσα και η πατροπαράδοτος παιδεία. Είναι αδύνατον δε να βρει κανείς μίαν άλλη χώρα που να είναι περισσότερο οικεία και συγγενική στους Έλληνες από την Πελοπόννησο, καθώς και από το τμήμα της Ευρώπης που γειτονεύει με την Πελοπόννησο και από τα νησιά που γειτονεύουν προς αυτή. Γιατί είναι φανερό ότι οι Έλληνες κατοικούσαν πάντοτε σε αυτήν τη χώρα, από τον καιρό που αρχίζει η μνήμη των ανθρώπων, χωρίς προηγουμένως κανένας άλλος να έχει κατοικήσει πάνω σε αυτήν…}

Μήπως θα πρέπει- κι ας βρει έναν μεταφραστή να του τα μεταφράσει ο αμερικανοθρεμμένος και παγκοσμιοποιημένος πρωθυπουργός μας, τα ίδια λόγια να πούμε στο Γιώργο Παπανδρέου: « Εσμέν γαρ ουν ων ηγείσθε τε και άρχετε Έλληνες το γένος»; Γιατί από το « η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες » του Ανδρέα, μέχρι του « έχουμε την ανάγκη μια Παγκόσμιας Διακυβέρνησης » του Γιώργου, υπάρχει χάσμα αστρονομικού μεγέθους.

Και το ερώτημα που προκύπτει: Έκαμε το χρέος της η κυβέρνηση, και γενικότερα ο πολιτικός κόσμος, απέναντι στην πατρίδα; Δε θα σταθούμε στο ποιος ευθύνεται για το εξωτερικό χρέος (οφειλή). Όλοι φταίνε. Και εμείς οι πολίτες φταίμε κατά ένα μέρος, που βλέπαμε πως πάνε το καράβι να το ρίξουν στις ξέρες και δε βάζαμε τις φωνές. Αντιλαμβανόμασταν να κλέβουν με τις επιδοτήσεις του βαμβακιού, με τις επιστροφές ΦΠΑ, με τις ρεμούλες στο δήμο, με τις καταπατήσεις δασών και παραλιών, με τα παράνομα κτίσματα, τις μαϊμού αναπηρικές συντάξεις, τα φάρμακα που κάναμε κολόνιες και καλλυντικά, και σφυρίζαμε αδιάφορα.

Έκανε το χρέος του ο διοικητής της Τράπεζας Ελλάδας προεκλογικά; Είπε στους προέδρους των κομμάτων τα χάλια της οικονομίας μας; Αν τα είπε, τώρα έχει χρέος να καταγγείλει τον τωρινό πρωθυπουργό ως ψεύτη, όταν διατείνεται πως δεν γνώριζε και έχασε πολύτιμο χρόνο μέχρι να κάνει καταγραφή της πραγματικής κατάστασης. Αν έκρυψε τα χάλια προεκλογικά ή δεν τα γνώριζε, τότε να παραιτηθεί, γιατί ουσιαστικά λειτούργησε σαν Εφιάλτης. Οδήγησε τους Μήδους ( κερδοσκόπους, επιτήρηση Ε.Ε., ΕΚΤ, ΔΝΤ )

Η κυβέρνηση έκανε όλες τις ενέργειες για να μη μπούμε υπό επιτήρηση; Αγωνίστηκαν σαν Σπαρτιάτες για να κρατήσουν τις Θερμοπύλες, για να μην σπάσει ο κοινωνικός μας ιστός; Πώς ερμήνευσαν την εντολή που τους έδωσε ο ελληνικός λαός με την ψήφο του; Γιατί δεν αποκάλυψαν τα αισχρά κερδοσκοπικά παιγνίδια με τα ομόλογα και τα επιτόκια που παίχτηκαν σε βάρος της Ελλάδας; Εύλογα ο χειρισμός του εξωτερικού χρέους από την κυβέρνηση μας οδηγεί στη σκέψη πως είτε ήσαν πολιτικά χαϊβάνια και την πάτησαν, είτε ενήργησαν με βάση σχέδιο να αποτελέσουμε το πειραματόζωο της Παγκόσμιας Διακυβέρνησης. Και από τα λεγόμενα του πρωθυπουργού για την αναγκαιότητα της παγκόσμιας Διακυβέρνησης και του τέταρτου δρόμου, πρέπει να ισχύει το δεύτερο ενδεχόμενο. Η εκλεγμένη κυβέρνηση ήταν οι Εφιάλτες που οδήγησαν στα νώτα του ελληνικού λαού τους Μήδους, τους παγκόσμιους κερδοσκόπους!

Επομένως το κυβερνόν κόμμα έκανε το χρέος τους όχι απέναντι στην πατρίδα, αλλά απέναντι στα Παγκόσμια αφεντικά. Κι αυτό ο απλός λαός το λέει προδοσία!

Σε εκείνους τους επίορκους πολιτικούς που ορκίστηκαν πίστη στο Ελληνικό Σύνταγμα, αλλά ψήφισαν τις διατάξεις του μνημονίου, θα θυμίσω το ποίημα “Θερμοπύλες” του Κ. Καβάφη:

« Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των

ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.

Ποτέ από το χρέος μη κινούντες•

δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,

αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία•

γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν

είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,

πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε•

πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,

πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.

Και περισσότερη τιμή τους πρέπει

όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)

πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,

κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε. »

Ο Κ. Καβάφης αναφέρεται σε αυτούς που συνειδητά και με τη θέλησή τους «ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες». Με τον όρο «Θερμοπύλες» εννοούνται οι αξίες και τα υψηλά ιδανικά, η συναίσθηση του χρέους χωρίς ανταμοιβή και η αγωνιστικότητα ως το τέλος, παρά την επίγνωση της αναπόφευκτης κατάρρευσης.

Εξαίρει ιδιαίτερα όσους μένουν ακλόνητοι στο «χρέος». Αυτούς που παρά την πρόβλεψη της ήττας, υπερασπίζονται ασυμβίβαστα τις αρχές τους, δεν παρεκκλίνουν και είναι αυτοί οι ηθικοί νικητές.

Οι Θερμοπύλες είναι ένα πασίγνωστο σύμβολο, ιστορικής καταγωγής, ένα σύμβολο πολεμικής αρετής. Είναι ένα ισχυρότατο σύμβολο ανδρείας και αλτρουισμού. Με πλήρη επίγνωση του χρέους και του καθήκοντός τους, οι ολιγάριθμοι στρατιώτες του Λεωνίδα, οι 300 από τη Σπάρτη και οι 700 από τις Θεσπιές, προσφέρουν ό,τι πολυτιμότερο έχουν, την ζωή τους, για την πατρίδα. Δίχως δισταγμό και αμφιβολίες στέκουν ακίνητοι στις θέσεις τους ακόμη και όταν μαθαίνουν για την προδοσία του Εφιάλτη. Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι αυτός ο τίτλος-σύμβολο εστιάζεται στον καθορισμό ενός χρέους και στην αμετακίνητη φύλαξη.

Ο Καβάφης με τις «Θερμοπύλες» φιλοτεχνεί ένα ηθικό πορτρέτο. Η προσδοκία της αναπόφευκτης ήττας δεν κλονίζει καθόλου την πίστη για το δίκιο και την ορθότητα του αγώνα.

Στο ηθικό πρότυπο, που πλάθει, τους αγωνιστές τους περιμένει μόνο ένα δάφνινοι στεφάνι: η τιμή.

Ούτε χρήματα, ούτε δόξα, ούτε αξιώματα. Μονάχα τιμή αξίζει να δοθεί σ’ αυτούς που συνειδητά ρίχνονται στους κινδύνους της καθημερινότητας, ξέροντας πως μπορεί και να χάσουν, πως μπορεί να πληγωθούν και να ηττηθούν. Σ’ αυτούς λοιπόν αξίζει μια τιμή, ως την ελάχιστη αναγνώριση του έργου τους και της προσφοράς τους. Όμως, αυτοί είναι ξεχωριστοί, διότι «ποτέ από το χρέος μη κινούντες». Δεν τα παρατάνε ποτέ, συνέχεια αγωνίζονται, παραμένουν στην θέση τους σαν άγρυπνοι φρουροί και δίνουν τις μάχες τους όποτε κληθούν, δίχως να νοιάζονται αν η έκβαση της μάχης θα είναι θετική ή αρνητική, αν θα χάσουν ή όχι την ζωή τους.

Πέραν όμως του αξιοπρόσεκτου ηθικού κώδικα, το βάρος ολόκληρου του ποιήματος βρίσκεται στο τελευταίο τετράστιχο. Αυτό έχει σημασία για τον πραγματικό αγωνιστή: να προβλέπεις ότι θα ηττηθείς (πάντα θα βρεθεί ένας Εφιάλτης και οι Μήδοι θα περάσουν) και όμως «να μη κινείς από το χρέος σου», να στέκεσαι ασάλευτος στη θέση σου και να πέφτεις. Το ρήμα «προβλέπω» σημαίνει «βλέπω» κάτι που δεν βρίσκεται στο παρόν, αλλά στο μέλλον. Επομένως, για τους υπερασπιστές των Θερμοπυλών του ποιήματος ο Εφιάλτης και οι Μήδοι βρίσκονται στο μέλλον. Αυτό έχει μεγάλη σημασία, αφού μεταξύ του παρόντος και του μέλλοντος υπάρχει ένα χρονικό διάστημα στο οποίο θα μπορούσε να εγκαταλείψει τη μάχη ο Λεωνίδας με τους άνδρες του («μιας και ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος»). Αντίθετα, παρέμεινε εκεί και θυσιάστηκε για τα ελληνικά ιδανικά μαζί με όλους τους υπόλοιπους στρατιώτες.

Η στάση που επέδειξαν οι Έλληνες στις Θερμοπύλες αποτελεί μέχρι και στις μέρες μας σημείο αναφοράς και παράδειγμα ανδρείας για ολόκληρο τον κόσμο, ένα σημείο που θα συνεχίσει μέχρι την αιωνιότητα να εμπνέει και να οδηγεί σε ασταμάτητους, κοπιώδεις, σκληρούς, αδυσώπητους, φοβερούς αγώνες, των οποίων η έκβαση τις περισσότερες φορές δεν θα είναι θετική. Μα πάνω απ’ όλα θα δίνει συνεχώς το σύνθημα για την διαρκή επαγρύπνηση της διαφύλαξης των αξιών, των ιδανικών και των αρχών της κοινωνίας.

Το ποίημα αυτό πρέπει να το διαβάζουμε παράλληλα με το ευαγγέλιο. Να γίνει το κοινωνικό μας ευαγγέλιο. Να βάλουμε σαν στόχο ζωής να φυλάμε “Θερμοπύλες”. Να σταθούμε στο πλάι του Λεωνίδα και όχι του Εφιάλτη που πρόδωσε για λίγο χρυσάφι. Κι εδώ να θυμηθούμε τον πρόγονό μας Βοιωτό Επαμεινώνδα.

Όταν ο Αρταξέρξης του πρόσφερε χρήματα για να δεχθεί τις προτάσεις του, ο Επαμεινώνδας αρνήθηκε και είπε στον απεσταλμένο:

« Αν οι προτάσεις του Αρταξέρξη είναι σύμφωνες με τα συμφέροντα της πατρίδας μου, δεν χρειάζονται χρήματα για να τις δεχθώ, αν όμως είναι αντίθετες με το συμφέρον και την τιμή της πατρίδας μου, όλο το χρυσάφι του βασιλείου του δεν θα με πείσει να προδώσω το χρέος μου προς την πατρίδα. Εσένα που προσπάθησες να με δωροδοκήσεις χωρίς να γνωρίζεις τον χαρακτήρα μου, σε συγχωρώ, αλλά πρέπει να φύγεις αμέσως από την πόλη, για να μη διαφθείρεις άλλους».

Οι Διεθνής Μαφία των επενδυτών και τοκογλύφων πρόσφερε κέρδη και αξιώματα στους πολιτικούς μας- αυτή τη βδομάδα μαθαίνουμε για πιθανότητα πρότασης στο Γιώργο Παπανδρέου να γίνει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, καθώς λήγει η θητεία του προηγούμενου. Αυτοί πρόδωσαν το χρέος τους προς την πατρίδα. Και την παρέδωσαν στη Διεθνή Μαφία. Οι λόγοι που επικαλέστηκαν, πως έτσι αποφύγαμε την χρεωκοπία, είναι παραμύθια για παιδιά όταν τα βάζουν για ύπνο. Κερδοσκοπικό παιγνίδι παίχτηκε.

Εδώ και πολλά χρόνια είχαν αφήσει οι πολιτικοί να τους διαφθείρουν οι εχθροί με τις δωροδοκίες. Σαν λοιμός μεταδόθηκε η διαφθορά σε μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας. Την άφησαν επίτηδες να απλωθεί, ώστε να μην ελέγχονται για τις ατασθαλίες τους και στο τέλος να επιμερίσουν τις ευθύνες σε όλους τους Έλληνες, λέγοντας: «είμαστε συνυπεύθυνοι γιατί όλοι φάγαμε» ( Θ. Πάγκαλος).

Όχι, αντιπρόεδρε, δεν έφαγαν όλοι οι Έλληνες. Δεν έχει διαβρωθεί όλη η ράτσα. Δεν είναι γενικευμένη η γάγγραινα. Υπάρχει και υγιές κομμάτι της. Αυτό θα κόψει το τμήμα που είναι σάπιο και αφού επουλώσει τις πληγές του θα προχωρήσει. Θα προχωρήσει, αφού πρώτα πετάξει στα ιστορικά σκουπίδια τους επίορκους. Ο λαός δεν έχει πει τον τελευταίο λόγο του. Βαθιά μέσα του ξέρει ποιο είναι το χρέος του. Και θα το κάνει!

Ο αειθαλής μεγάλος μας συνθέτης Μ. Θεοδωράκης σε μια συνέντευξή του είπε: «Είχα να παλέψω ανάμεσα σε δύο εσωτερικές φωνές. Η πρώτη ήταν το απόμαχο που μου έλεγε έκανες αρκετά, κέρδισες την γενική αποδοχή, ησύχασε πια, πάψε να ξύνεις πληγές, να προκαλείς, να θίγεις τα κακώς κείμενα. Η άλλη ήταν αυτή του αληθινού εαυτού μου, το χρέος δεν τελειώνει ποτέ. Όσο αναπνέεις, οφείλεις να προσφέρεις και τώρα τι άλλο σου απομένει από την αλήθεια και μάλιστα την ιστορική αλήθεια; Αυτή που κρύβεται στις λεπτομέρειες της ζωής -και η δική σου ζωή που έχει περάσει από 40 κύματα, πόσες και πόσες τέτοιες κρυμμένες αλήθειες έχει στα αλήθεια γνωρίσει. Χρέος σου λοιπόν να μιλήσεις απλά, ανθρώπινα, αληθινά και να τις αποκαλύψεις, το οφείλεις στις επερχόμενες γενιές.»

Χρέος αυτών που βλέπουν πέρα από το περίγραμμα του σώματός τους είναι να λένε αλήθειες, να αποκαλύπτουν τα ψέματα. Ξέρουν πως δεν είναι μόνο χωμάτινοι: «Γης παις ειμι και Ουρανού αστερόεντος, αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.» (Ορφεύς, αποσπ. 17, 11-12). Είναι ανάγκη να θυμίζουν στους άλλους: «Εν ανδρών, εν θεών γένος• εκ μιας δε πνέομεν ματρός αμφότεροι.» (Πίνδαρος, "Νέμεα", Ωδή 6η). Να τους διώχνουν το φόβο της εφήμερης ύπαρξης. Κύτταρα είμαστε στο μεγάλο σώμα της ανθρωπότητας. Μέλισσες της μεγάλης κυψέλης της ράτσας μας. Χρέος μας να φροντίζουμε τη γαλάζια κυψέλη! Κι όταν οι σφήκες την πλησιάσουν να την υπερασπιστούμε με το μοναδικό κεντρί μας…